Recueil des actes, titres et mémoires concernant les affaires du clergé de France : Tome 11

· 11 c 3 des droits du Roi, copus, fine appropinquante, ab hac luce migravit, tempore natur:r completo, ne detliruc;r fint , quod abfit, oves dece– denre p•Hore, in locum ejufdem fuppli– cirer potlulamus inftituere dignemini il– Jullrem v irum ( aut venerabilem virum ) cathedrx .•..• fuccdforem : in quo perfpicuiras fublimis , &·c. Ces termes ( inllituere dignemini ) de– mar1deroier.t d·ans notre Jiec/e quelqut intcr– pré:ai"ion q11i en diminuât /J fore~~. La faconde formule contietzt des ter1nes q1û jèmblent encore moins mefarés, c' cfl le modele de la leure que le Roi écri1•0Ù à celui que le Cltrgé &· le pevple lui propo– Joient, {J le fupplioitnl de leur donner pour ·lvêque. lgitur dum & vefir:i, & Cleri vel pagentium civitatis •.... adfuit petitio, ut reli[tâ urbe .... quam primùm rcgere & gubernare videbamini, fupradiéli ur– be ...• cathedram pontificalem fufcipere deberetis, & dum vos apud animos nof– tros , & altio commendat probata , & nobilitatis ordo fublimat, ac morum pro– biras vel manfuetudo, & prudenri:r ho– nellas exornat, cum confilio & voluntate pontificum procerumque nollrorum, jux– ta voluntatem & confenfum Clcri & ple– bium ipfius civitatis, in pr:rdilta urbe ... pontifica!em in Dei nominevobiscommi· fi mus digniratem, propcerea per prxfrns pr:rceprum decernimus ac jubemus, ut fupradiéla urbs , vel res eccldix ipfius, & clerus fub vcllro arbitrio & guberna– tione confifianr , &c. Les formules fai<JanltS des lettres du Roi au mitropolitain::1 éJ autrts fupérieurs ecc/t– Jiaftiques dt cette qualité, confirment que ces termes (in pr:rdiéla urbe pontificalem in Dei nomine vobis commifimus dignira– tem ) ou autres équiva/ens, étaient !t jly!e ora'inaire de ce temps Là en ;are il cas. Les formules f. 6. & 7. recueillies par Marc•lfe, font ;, ce fojet , elles a'ijfercnt en certaines chofes de ceilts qui/ônt rapportées par lepere~'irmond; mais e!fesfant co.ifor– mes daris les termes qui viennent d'Jcre re. marq1.és . Ces formules font dc.ns le fécond tome des capitulaires de nus Hois , page 378. & fui<Jantts, de l'édition de Paris en 1677. Par ces termes qui paroijfi:n1 Ji forts ( pontifica!cm in Dei nomine vobis commifimus dignitatem) onn'apas 'Voulu Jig,iificr l'oJliCl du titre d'évêque, ou l'auto– rité, epifcopale; mais le hénéfice ou lt tem- dans la difpofitioti' 'i'î6~ ?Orel d. " titre' comme M. dt Marca r. bien ohfirvé dans le chapitre 19. du hui– tieme livre de fan traite, De concordia facerdotii & imperii, page 1181. de l'é– a'itiondtParisen 170+ &leprouveparle tl-· moignage de Hincmar, arclievique de Rheim; duns le 1ieu.viemt Jiec:le, lcriva:zc au Roi Louis III. Pour txpliquer cette noie impor– tante, on rapportera ce que M. dt Marca etf a écrit dans ce chapitrt. Formula> ?darculphi, iremque anti– qu;r formula> eleétionum epifcopalium qu:r edit:c funt in romo fecundo conci– liorum Gallir, continent verba qu;r tum in ufu erant c;uoad eleltiones & ordina– tioncs epifcoporum, magnifica illa qui– dem pro jure principum , fed qur tan– dem graviRimos motus excirâtunr in ec– c!elia; nam Rex in pr;rcepro fuo ait com– mittere re dignitatem epifcopalem ei qui eleltus eH ( cum confilio & voluntate pontificum procerumque nolhorum , JUXta volunratem & confenfum c!eri & plebis iplius civiraris, in Cupradilta urbc pontificalcm in Dei nomine vobis com– mifimus dignitatem; ) rum clerus ac po· pulus principem orant ut eum qui elec– rus ell, infiituere dignctur in epifcopatu, ( pollulamus, inquiunt, inllituere dig– nemini illullrem virum. Ar Hincmarus, R hemenfis archiepifc. cui difciplin;r canonica' nota erant om– nia, optimè admodum explicat quù re– ferenda fit hzc principis concefiio; nam fi verba ejus paulù accuratiùs expend•ntur. manifellum erit regiam in hac materia auEtoritatem ad duo qu:rdam capita por– reétam fuiffe; quorum unum in eo ver– fabarur, ut Rex eleétioni confenfum fuum adhiberet, eamque approbarer ; aliud verà refpiciebat f.teultates & patrimonia ecc!efi:r , quarum rerum adminillratio– ncm Rex illi committebat ; h:rc enim funt verba Hincmari in epillola ad Ludo• vicum III. Francorum Rcgem, epifcopi talcm eligJnr , inquit, qui & S. ecclefir utilis, & r~gno proficuus, & vobis fidelis ~c d~votus cooperator exillar, & con– fentienribus clero & p!ebe, eum vobis adducant, Ut fecundùm miniflerium vef– trum res & facultates ecclefix, quas ad defendenJum & tuendum vobis l)omi– nus commendavit, fu;r difpofitioni corn• mittatis; & cum conf'enfu ac litteris vefiris eum ad merropolitanum epifcopum & coepifcopos ipfius diœcefeos, qui eu':" or- dinarc http://e-mediatheque.mmsh.univ-aix.fr/ [YM-54-11] Corpus | Histoire de Provence

RkJQdWJsaXNoZXIy NDM3MTc=