Recueil des actes, titres et mémoires concernant les affaires du clergé de France : Tome 6

'1.1.1' 1Jt la ]urifdiêlion . .,., Eccl/fiajliqut. e.:clefiafiicarum arrogent: ne quod ruum non dl appetentes , quod Cuum etiam ell jull:o Dei 1udicio perdant: intedm juxtafa– crorum canonum conllitutiones ( fi quod hortamur non egerint) exco1nmunicatio– nis fe11te11tia1n ipfo fatl:o incurr311t. Non co1npareant vocati clerici èoram judice fzculari Ut caufas fuas agant, fi perfona!es fi nt, .•ut de r"bus ecclefialli– cis , quarum 1ud1Cto ecclefial1:1Co 1ur1r– diltio ert attributa , nifi ut ad foperio– r.em eCclefiafiicum remittantur petiruri : quibus fi denegatum hoc fuerit , ad fope– riorem pro\•ocenc , illius mandatis non ohtemi1cr.anres , fub excommunicatio– nis eœna ' quam ipfo fatl:o altores' five cler1ci 1 3tlt laïci fucrint , incurrunt. Cauram vero appelli promotori denun– tient , quod cum clero perfequi teneatur. Si per Ce ipfosepifropi pluribusdetenti negotiis caufas omnes audire, & illis jus dicere non 1)o!lint propter morum ingra– vefcentcn1 corruprelain ~perfonas iJoneas, Providas & in jure c1nonico exerciraras in officiales eligant in urbe principales; aut foraneos , ubi vel elfe tales foliti , vel ut inftiruantur \'ilferint neceff"arium. Ofliciales vero pro quibus rationem reddituri font epiCcopi , ut officia fun– gantur ' hortentur rzpius & cum illis agant de rebus civilibus & criminalibus quz in curiis ventilamur : ut quâ lieri poterit meli0<i & expeditiori ratione providcatur. Sportulas pro vifitatione proce!Tuum aliis taxent , & fibi tales adeo modera– ras affignent, ut non venales litigames accufent fententias : Ced in caufis pau– perum omnino gratis & pro Deo agen– res, & in dicendo jure julliriam, & lu– cro contemnendo 1nodefliam commen– dent. S1:1rdidam veltem plures maculz dcturpant , & ignaros facerdotes & pauperes pluribus vitiis deditos expe· rimur, & i1npuniros ad totius cleri de· decus Ccimus , dum fumptibus adhiberi necetfariis p:ircirur ut tales puniantur. Promotores igitur etiam per oflicii rur– penfionem , & aliis juris pœnis com– pellant , ut contra tales inquirant , dcbi– ras p_œnas requirant , atque ut jurtum ab oflietahbus _de illis fupplicium exiga– tur, ep1fcop1 procurent : ut eos pœnz formido terreat , quos virtutis a1nor non movet : fumptus verO non fal1ria folv~nt ipli epifcopi , cùm in talibus f:[al1$ agatur. Non permittant in inferioribus aut ab otlicialil>us foraneis ; graviores c:auras , ut putà '-, 1natrimo– niales & criminales traélari : fod eas audiat ipre epifcopus ' & rententiam ferar, aut faltem per o!licialem fuum , in majori Cede lieri , & hac in urbe traélari jubeat , & talium cognitionem aliis irnerdicat , proue pr:rfenti de· creto interdicimus. Controverfias & lires przcedentiz , aut przfemationum diverfarum petfo– narum in publico agentium de piano & llatim verbo auditis partibus , or– dinet : & quod per ipfum lhtutum fue– rit line przjudicio panium , & nonobr– tante quâcun~ue appellatione , uc vi– tentur rixz & rcandala ' executioni de– manderur. Duce inCc'o callra deferentem mort= puniunt leges,cùm non lit liber qui llipen– diis alienis nutritur & !idem juramentG medio promifit, fic non licet ecclefiallicis llipendia ecclefiall:ica recipiemibus, relic– tà fori ccclefiall:ici arce, ad Czculare con– fugerejudicium; & quod Deo femel di– cavit , novis no1ninibus in alios tranflaturu. obligare.Qui ergo clericus nulla libi ac– quifiti per ordinem privilegii habitâ ra– tione, fe , aut bona fua, rigoribus curia.. rum temporalium obligaverit nominatlm re perfeltè notâ excommunicetur & arbitrio ordinarii puniatur : & tali non– obliante obligatione coram judice eccle– fiallico obligacionis causâ tr3élerur. Coram fudice facro & ecclefiall:ico traélentur omnio quz ad res facras pertinent : & ad illos penineant lites de portione congrt1a , de reparatio11e ec– clefiarum , & quzcunque i!l compu– torum redditione pro bonis fabric:r ec– clefiz , hofpitalium aut etiam baffino– rum , tam purg:itorii 1 quàm aliorum controvertuntur: & quod illis ta li no– mine , :tut pro legJtis piis dcbebirur , diéli judicis ecclefiallici aultoritare exi– gatur : cora1n aliis 1)r:rdiél:as ca111:1s trac– tantes , excommunicatos fi moniti 11on delliterinr, denumient. Coram officialibus & non alibi pcti· tiones congr11z portionis traétenrur. Si vcrù cora1n aliis aliquis aélor reum pro t3libus peticionibus voca\'erit , ex– co1nmu11icerur, & pœnis ad arl1itrium coerce:itur; ficur & reus li ,·oc:1tus , mandaris ralis j11dicis riotl obti::1npera– \'erir, nifi folùm fini bus dcclinatoriis. http://e-mediatheque.mmsh.univ-aix.fr/ [YM-54-06] Corpus | Histoire de Provence