Guesnay, Jean-Baptiste; Denys, de la Sainte Baume : Provinciae Massiliensis ac reliquae Phocensis annales sive Massilia gentilis et Christian [suivi de] Response a une lettre intitulée : Les sentimens de M. Jean Lannoy, &c. sur le livre que le P. Guesnay Jesuite a fait imprimer à Lyon sous le nom de Pierre Henry, & intitulée : Auctarium historicum de Magdalena Massiliensi advena

Varianim finguarum,&c. ap.XXVI. 59 agemem, a Groccis proprij duntaxat idiomatis gnaris il1te1Ieétum. Adde S.Al1tonium Para,... 11111um q em pro expeditione telrx f;.ll1étx concionantem coram Pontifice diuerfa;: umul nationes imellcxerunt. At S. Amhrouus ex PfàI. 1 8. Non /imt LOtjueLd netjf~e [ermrmeJ '1110~ t'/V}) non 4udtMltJH' voces eorton, NaLianzenus e r tefi:imonio Prophet:r, tjllonittm in aliis linguls & IIJ altis Labtû loquar pCjJttlo hltu & ah) plcriq; omnes Patres de diO:inétis linguis dlG:inae & clare interpretitur,quod Paulus de fe ipfo tdlatur J .Cor. 14. Grat/tU ago Deo meo quod omnium veftrttm lingftll loqJ~or, & quoties de dono linguarum meminit id defcribit tanquam faculta– tcm diuerfas lingllas fonnandi. Et ira etiam fupponit hxc eadem Bofira hifioria agens de eodem dono concdfo Centurioni & aliis arque Epheujs qUibufdam. Chrifi:us item ~um imer ligna qux eos qui crederent fequeremur hoc pofuit Matt. 1 6. Lingllis loquent'tr n~ttü. ~ldquid de ll<>c fit, interim placuit Deo diucrfas linguas manere etiam curn Spirirum ,. fanéturn nüfit, quia hxc ipfa diuerGras quamuis peccad quxdam pœna, vtilis fuit humano generi, vt ait Profper.1ib . 1 • de vocatio. Gentium cap-4. Vt habitando orbi terrarum daret in[()- JIU mald congregattonu Oppoyttma dtj}erjio, & modo etiam id commodi fi fapimus reportamus vt quod S. Caffianus Collat. 4· cap. 1 1. fapkJ'Iter notauit, Eittftnodi difeoi'dùt fragilitatis nos nejlr~ commontfaciat , qu,am fepe noxia qtt&dtfriZ (oncordia nos fiât ignorare, & meminerim~ re- {ie damnatam fitperbiarJ'J. ~a faétum dt, inquit AuguO:inus lib. 1 6. de Ciuita. cap.4. Yt no,. intelligerettlY homo illbens hormni, qf{i no/tût intel/igere vt /Jbediret Deo iubenti. ~amobrem huiufmodi linguarum periti:lm quam quidam modo, vt quondam Iudxi, tefte IoCepho lib. vIt. Antiquitarum, tamquam prophanam & feruilem vituperant in Chrifium, B. Virginem, & Apofiolos atque ipfas etiam cœlefi:es Iegiones diuinirus influxiife , tum alios plures hoc idemfibi prxfidium Iabore ac fiudio comparaife, non folum ad vfum forenfem fcd edam ad decus arque ornamenrl1m dodrina:, nota res & ab ipfa diuina humanaque rarione mall– dat:;t monl1mcnris. In hanc ergo doétrinx gloriam non partiendx inuidix fed communican- da: Ia\..ldis caufa eruditi 14aililienCes incubuerunt. ~od odorarus Hieronymus lib. t. com– n1ellta. in epifiolam ad Gala.. ex vetere vel fama vel fcriprura. MtifSiliam, inquit, phoctfi con– aid,rtlnt quos ait Varro trilingues ejfe, qHod & GrtfU (7 Latine Loquantur & GaU~ce.Item Strabo lib. 4. Itaque vrbs ea paulo ante barbaris patefaél:a rantum Grxcarum literarum fi:udiunl apud Gallos excitauit vt contraGl:uumquoque formulas Grxce conCcriberent, ideoque nihil fibi derogarent Maffilienfes, tamedi nihil arrogarent; quin gloriofius quam cxteros homi– l1es, putarent fe poffc dici (J.~p07rH hoc e/1lingua diuifos, quemadmodum Epiphanius in Pa– natio & Hefychius inrcrprerantur. Id aifequutlls Gcnebrardus in Chronologia Grxcx lin– gux vfum Maffilienfibus familiarcm) cxteris vero Gallix nationibus ac gentibus incluCum atqueabditum Iatui{fc ait, in occulto. Tempore Strabonis,inquit,hoc eft anno mundi 4°6 J. ( nam Srrabo fuit fub Augufio) Maffilix eloql1emia & Philo[ophia docebatur, contraétus Gra'cè fcribebantur, Romani negleétis Athenis, co ad difciplinas capeifendas conAuebant. Gallos vt fupra cliximus non Grxce loquutos apparet ex quinto belli Cxfaris, vbi Cxfar .. fe ad Q Ciceronem cpiO:olam miGife Grxcis literis, ne intercepta a Gallis confilia fua cognofcerentur, & e PhauorÎno Philofopho Arclatenfi qui apud Gcllium, fc Gallum Grx– casliterasdidicHfe prohtetur. Non Germanice ex fexco ibidem, vbi Arioui/1us Germano– rum Princeps 'mult:l confuerudine Gallicam Iinguam didici{fe rradirur. Non Brirannice, vt Rhenanlls ridicule ccnfet, nam Bricones aliunde in Galliam venerum , nempe ex AngHa c qua Britannicam linguam polt fexcemefimum Chrifl:i annum derulerunt. Conicél:urxquas in contrarium aftert in fuo Ce1t-Hcllcl1lfmo Le" Tripultius,hoc tantum docent apud Gal- los viguiife literarum Grxcarum ftudia, quod vrbs effet Grxcx originis ac doétos prxfertim Drllydas ea lingua d,eleétatos fiue [cribendo fiue inter fe conferendo vt nunc Latina. T um infra. Ma.ffilienfium, inquit,li~l1a ~un~ quidem poru~t dfe.Grxca,vt Siculo:~lm,.Me1iten­ fium, partIs Italix qux magna (jrXCla dl(~l:a cG:, verl1m Id, qLUa non erant Galh mdlgen<t fiue aborigines, Maffiliam el1im Phocenfes fugientes Cyri dominaruffi condiderant. Ex qu "er h;rc loca hominibu paularim excultis, inquit Marcel1inlls lib. ] r· viguere ftlldia lauda– bilium doéhinarum,inchoata per Bardos, Euages, & T caofages. V bi nota Bardos originem referre ad MafsilienCes Grx-cos, contra cos qui ante Cyrum imo vero ab initio turris Babel illos fomniant in Galliis literas coluiffe. De antiquo illo ac vctere Gallica: lingux v[u addir Gcnebrardus ibidem eam non multum ab hodierna difiunétam atque dill.er[ am fuiffe,eiuC– dernquc fl gnincationis & prolationis, edi fortaife rudior fit. Primo qUÎ:l nOD1ina ~1atio~um Prouinciarum, CiUltarum, Vrbium , 1110ntil1m , fylllarum, BUll.i,orum etiam hodle rerment anriquum nomen , prxtcrea quia 1111gu<t nullis viciffimdinibus & confufiol1ibus. itJ. [olent 111utari, l1ifi vetufti indigcnx penîtLls dc1cantur,quin radiccs &. fl1ndam~nta pc:rmaneam v~ ~ppa.re~ e-Médiathèque | Histoire Provence | YF_038 (3)