Guesnay, Jean-Baptiste; Denys, de la Sainte Baume : Provinciae Massiliensis ac reliquae Phocensis annales sive Massilia gentilis et Christian [suivi de] Response a une lettre intitulée : Les sentimens de M. Jean Lannoy, &c. sur le livre que le P. Guesnay Jesuite a fait imprimer à Lyon sous le nom de Pierre Henry, & intitulée : Auctarium historicum de Magdalena Massiliensi advena

1 XVIII. CAP V T De Diantt Luco Maflilienfi & eiufllem ludis. Il V cos omnes vbique 4eorum culrui ac ceremoniis confecraros à vereribus adeo <:.' verum dl: , vt non magis auro fulgentia atque ebore fimulachra, quan: Lucos & t" in iis, Plinio tcac, tîlentia ipfa ador~rcnt. Cybe1es templum in Luco fUlife monet uidius his vcrbls lib. 10. MeC:J.morph. D 1. T.empü, e tifici s c. ap. 1. ~9 Galhx rniueditas & (cl ob fuic,q uo Phocen(cs etlam,pernidofam fecum confuctudl11ctn homines immolandi Dianx aduexerunt ,ad cuius imitationem abominabilem fc pofrea Druides conmlcrunt : quam ob cauG1.1TI Imperato T Ibcrius fcholas Galliz abolcuiŒe pu– tatllr, quJ.s igromall i. infimulabat, & facrificiorum dctefl:abllium noétmnorum vbi di~ uini fuas conuderationcs in extis habebant. Sed hunc immanem b,1rbarumque ritum a Claudi 0 Cafare deinceps antiquaturn & in- 3 • terdiétum fui{fe autor dl: Suetonius in Claudio CaJare cap. 2. 5' Drtttdtlrum religionem "pied G.t/los dirte Ù'!JYJlttmtatu, & tantttm cùubtu fùb Afl.gtll o i}Jterdtélampenitus abolmit, contYa Jccra ElettJinia ctiam tra11Sferre ex Attica Romttm conatU5 ejl. Inter ipfos Gallos fuere Maffilienfes fupra omnes alios Deos in Dianx clliru fuperftitiofiffimi ac religioGffimi vt vix ac ne vix quidem in vllum fiue ca[llm periculofum feu viam lubricam eos fortuna demitterer, quin prece & obfecratione humili confugercnt ad opem & auxilium Diana:. Id fiquidem fcrip– fit exfar ad faai exempIum, cùm de bello ciuili lib. 2. Facile crat tg cajlrû C. Trebon# atque Immibus fuperioYibl4f /OC1.5 profpicere in vrbcm, vt omnis irmentus qu~ in oppido remanftrat om– "c(que fuperiori& ~tatis mm ltberù atqttt vxoribus publicifltte cuftodiü aut ex muro Ad cœlum m~­ NUS tenderent , At~t templa D(orttm immortaliNm adjrent & ante fim,llllchra froieai vjéloriam lib dzir expofeerent, neque er.'lf qui[qfhtm omnium qui 110n cùu diei cafù flarum ()mnù~m fortu/M– rllm euentum conJijitre exijltmaret,nAm & honefli lX iuuentute & cuiufque 4tdtiJ ampli.ftmi no– mimttim eltocati a/q/te obficrati lIdleeS confeenderttrJt,vt Ji quid adtterji accidiffit ne ad conandum Ijuidemjibi quidquam reliqui fore vidertnt Ji fuperaui(]ent, vet domefticii opi6us vel el'ternis aIl· xit#J de falute vr6is conjidtrent. Sacerdotes finguli finglllis dii~ ac ûngulis eorum [acris faciendis in!l:ituti, quibus prxe– rant Pontifices à ql1ibus cxteri diuinarum rerum v(us & cercmonias edocerentur,& ne qua in re peccaretur pro [ua prudenria animaduerterent. Genebrardus in Chronico anno V r– ·bis 42. S. his annumerat Semnotheos, Saronidas, Druides, Bardos,qui ab aduentu l"hoc~­ cnfium & in prouinciam appulfu pri[cos Saiyos agre!l:es homines & afperos ad mitiorem cultum vitamque traduxerint, ipfis verà qui haélenus fine vIla certa religione fnerant pri– mi Deorum cultum metumque illiecerint, qui Iucos (acrarint) templa rcxerint, & facrifi– ciorum ius ordinarillt. De Druidis Plinius lib. 16. cap. vIt. Nihil habent Druid~ (ita jùos GaUi appellane Magos) Vifè() & arbore in qt~a gigndtltr (Ji modo Jit Tobur) facratÎtu. lam pey ft roborum eligftnt Lucos, nec vIla[acra fine ea fronde conjicitmt, vi inde appe/lati quoqut!, interpre~ tlltione Gr.eca, po/mt Druidte viderj. Enimuero quid'luitl adnajèatttr illis, è cœto mtffim put.mt , Jignllmque e.lfe eleél~ ,,6 ipfi Deo arboris. Eft a/Item id rarum 4dmodf~m inuentu, & reperttml magna religione petitur, & alite omnia fixta luna qu~ pri.ncipia menjitem armOYNmqfu lus faât & femti poft triceJ;'nt~m annum , qlttA iam virium abtmdè babeat , nec fit fui dtmidid. OmniafanaNtem appe/lantes (uo vocilbulo,jàcrijicijs, epulifqfte rite fJb arbore pY.tparatis d1lOJ ad– m6ucnt candidi coloris I,wros , qllomm cornua tUfJC primum vincitmtur. Slf.cerdos candidtt vcJle cultlU arborem fiandit. Pillee aurea demetit. candldo id excipitt~r jàgo. Tflm deinde viélimlU immolaNt precalltes vi fuum donum Deus prifpemm facial, his quibus dederit. Fœetmdittttem e~ poto dari cuiqtJe M,im4ti j!erili arbityaf1tttr, contraque vene141t omnia eJ!è remedio. Tantagemium in rchU! friuolis plerumqlu religio eft. Ad quorum hifroriam equidem referendum puto,quàd Ceicas Iouem co1ere, Ce1ticum 5 vero fouis fignum aiciffimam fui{fe querCl1ffi Maximus Tyrius prodidir ferm. 38. vr ideo Virgilius lib. 3. Georg nlagnam IOLlÎs quc"cum dixi{fe vidcarur, quo Ioco ficubi magntJ. ]ouù antiqfl-o rohort qHercus ingentes tendat rllm~s. Eadem Abrafgorum, qux Druidum fuit, circa lucorllID ac fyluarum venerationem fuperfritio, vt & arbores barb~ra fimplicitate pro diis haberent Donec Iufrinianus Imperator cefre Zonara lib. ,. Anna. in Leone }fauro,miffis Sacerdotibus & in extruéh prxclar~ xde Deiparx,apl1d ipfos inrerea Dei co– gnitione imbutos collocatis, a vira plane barbara ad pietate & mores Chrifrianos conuertir e-Médiathèque | Histoire Provence | YF_038 (3)